नेपालको अप्सरा रारा नीलो धरतीको जादु, जसले मुग्ध बनाउँछ आत्मा र आँखालाई

डेक्स, कात्तिक ५ –

नेपालको अप्सराको रुपमा चिनिने रारा, नेपाली धरतीको जादुका रुपमा लिने गरिन्छ । जसले जो कोहीलाई मन्त्र मुग्ध बनाउँछ आत्मा र आँखालाई । नेपाल पुरा देख्नका लागि रारा पुग्नै पर्ने जानेहरुको तर्क छ । नेपालको पश्चिम हिमाली क्षेत्रको मुगु जिल्लामा अवस्थित रारा ताल — देशकै सबैभन्दा ठूलो, गहिरो र मनमोहक ताल, यतिबेला आन्तरिक तथा विदेशी पर्यटकहरूको प्रमुख गन्तव्य बन्दै गएको छ । समुद्री सतहदेखि २,९९० मिटर उचाइमा फैलिएको १०.८ वर्गकिलोमिटर क्षेत्रफल र १६७ मिटर गहिराइ भएको यो ताललाई ‘नेपालको अप्सरा’ भन्ने गरिन्छ । राराको नीलो जादुले जो कोहीलाई पनि मुग्ध पार्छ । शान्त र स्वच्छ वातावरण, वरिपरि हरियालीले ढाकिएका वन, हिमशृङ्खलाको झल्को र नीलो पानीमा आकाशको प्रतिविम्ब— यी सबैले रारालाई स्वर्ग जस्तै दृश्यमा रूपान्तरण गर्छ । रारामा पुग्ने जो कोही यात्रुका लागि यो केवल गन्तव्य होइन, आत्मा शान्त गर्ने अनुभव हो ।
आकर्षणको केन्द्र बन्दै रारा
रारा राष्ट्रिय निकुञ्जको तथ्यांकअनुसार आर्थिक वर्ष २०८०÷८१ मा ६५ हजार आन्तरिक र ५,८०० विदेशी पर्यटकले रारा भ्रमण गरेका छन् । अघिल्लो वर्षको तुलनामा यो संख्या करिब २५ प्रतिशतले बढेको छ । पर्यटक आगमन बढेसँगै रारा वरिपरिका होमस्टे, होटल र स्थानीय व्यवसायमा आर्थिक गतिशीलता आएको छ । स्थानीय युवाहरूले घोडा सवारी, डुंगा संचालन र पदयात्रा मार्गमा गाइड सेवा प्रदान गरेर रोजगारी पाएका छन् । नेपाल पर्यटन बोर्डका अनुसार आगामी वर्षहरूमा रारालाई ‘हिमाली इको–पर्यटन केन्द्र’को रूपमा विकसित गर्ने योजना अघि सारिएको छ ।

किन आकर्षित छन् पर्यटक ?

रारा तालको आकर्षण केवल सुन्दरतालाई सीमित छैन । आन्तरिक पर्यटकहरूका लागि यो शान्ति, मौलिकता र आत्मिक आनन्दको प्रतीक हो । शहरको भीड र कोलाहलबाट टाढा, यहाँको निलो पानी र हरियालीले जीवनमा नयाँ ऊर्जा भर्ने गर्छ । काठमाडौंकी युवती सरिताले भनिन्, “रारामा पुगेपछि लाग्छ— समय यहाँ रोकिएको छ, बस यही रहूँजस्तो ।”
विदेशी पर्यटकहरूका लागि रारा नेपालको प्राकृतिक र सांस्कृतिक मिश्रण हो । यहाँको मुगाली, थकाली, र तामाङ संस्कृति, स्थानीय जीवनशैली, परम्परागत संगीत र पर्वले उनीहरूलाई लोभ्याउने गर्छ । अमेरिका, जर्मनी, फ्रान्स र जापानका पर्यटकहरू विशेष गरी फोटोग्राफी, बोटिङ र ट्रेकिङका लागि रारामा आकर्षित हुने गरेका छन् ।
राराको निलो जादु
राराको पानी यस्तो निलो कि, वरिपरि उभिँदा लाग्छ — आकाश र धरती एकै भएर यहाँ विश्राम लिएका छन् । बिहानको घाममा तालको पानी सुनौलो झल्को दिन्छ भने साँझमा आकाशको रङसँगै ताल पनि बदलिँदै जान्छ । यही परिवर्तनशील सौन्दर्यले रारालाई अन्य तालभन्दा फरक बनाएको छ । वरिपरिका डाँडाबाट हेर्दा राराको रूप झनै मोहक देखिन्छ । तालमा बोटिङ गर्दा आकाशको प्रतिविम्बसँग आफ्नै अनुहार मिसिएको अनुभव हुन्छ । धेरैले भन्छन् — “रारा त्यो ठाउँ हो, जहाँ आत्मा र आकाश दुबै प्रतिबिम्बित हुन्छन् ।”
जैविक र सांस्कृतिक सम्पदाको खानी
रारा केवल सुन्दरतालाई मात्र होइन, जैविक विविधताका हिसाबले पनि अत्यन्त समृद्ध क्षेत्र हो । रारा राष्ट्रिय निकुञ्जमा रेड पाण्डा, मुस्क डियर, हिमाली चरा, फुलपातीका दुर्लभ प्रजातिहरू पाइन्छन् । निकुञ्जभित्रको वनस्पति र जनावर अध्ययनका लागि पनि यो क्षेत्र महत्वपूर्ण केन्द्र मानिन्छ । स्थानीयहरूले ताल र आसपासका वन क्षेत्रलाई देवीस्वरूप मान्ने परम्परा पनि राख्दै आएका छन् । यही सांस्कृतिक श्रद्धा र प्राकृतिक संरक्षणबीचको सन्तुलनले रारालाई अझ विशिष्ट बनाएको छ ।
जानेहरूको अनुभव
रारा पुगेका धेरै यात्रुहरूको अनुभव एउटै छ — “रारा देखेपछि मात्र नेपाल पूरा देखिन्छ।”
कपिलस्तुका प्राध्यापक रोमकान्त घिमिरे भने, “रारा पुग्दा मनमा अनौठो शान्ति महसुस हुन्छ, जस्तो कुनै आन्तरिक ध्यानस्थलमा पुगेझैँ ।” अर्का नेपाली पर्यटक धनु गाहाँ भने, “हिमाल, वन र तालको यस्तो संयोजन संसारमै दुर्लभ छ ।”
किन जानैपर्छ रारा ?

नेपालकै सबैभन्दा ठूलो ताल (लम्बाइ ५ कि.मि., चौडाइ ३ कि.मि.), समुद्री सतहदेखि २,९९० मिटर उचाइमा, वरिपरि रारा राष्ट्रिय निकुञ्ज र दुर्लभ वन्यजन्तु, बोटिङ, पदयात्रा, घोडा सवारी र फोटोग्राफीका लागि आदर्श स्थल, स्वच्छ हावा, मौलिक संस्कृति र आत्मिक शान्तिको अनुभव
अत ः रारा केवल पर्यटन स्थल होइन, यो नेपालको आत्मा हो — जहाँ प्रकृति र मानव बीचको सम्बन्ध अझ प्रगाढ हुन्छ । राराको नीलो पानी, हिमाली हावा र मौलिकता नेपालको पहिचानको प्रतीक बनेको छ । त्यसैले पर्यटकहरू भन्छन् —“रारा केवल हेर्ने होइन, महसुस गर्ने ठाउँ हो ।”