चिकित्सक बन्न नयाँ नियम : लाइसेन्स परिक्षा अघि सीप परिक्षण उत्तिर्ण हुनु पर्ने

कपिलवस्तु २९ असोज । चिकित्सक लाइसेन्स परीक्षामा सहभागी हुन अबदेखि अनिवार्य रुपमा प्रयोगात्मक सीप परीक्षणमा उत्तीर्ण हुनुपर्ने भएको छ ।नेपाल मेडिकल काउन्सिलले चिकित्सा शिक्षा र स्वास्थ्य सेवालाई गुणस्तरीय बनाउने उद्देश्यले मापदण्ड परिमार्जन गरी सीप परीक्षणको व्यवस्था गरेको हो । यो व्यवस्था काउन्सिलले यसै वर्षदेखि कार्यान्वयनमा ल्याउने भएको छ ।एमबीबीएस र बीडीएस उत्तीर्ण गरी ६ महिनापछि इन्टर्नसिप गरेपछि मात्र विद्यार्थीहरु चिकित्सक लाइसेन्स परीक्षामा सहभागी हुँदै आएका थिए । त्यसलाई संशोधन गर्दै नेपाल मेडिकल काउन्सिलले सीप परीक्षमा उत्तीर्णपछि मात्र लाइसेन्स परीक्षामा सहभागी हुन पाउने व्यवस्था गरेको छ ।
इन्टर्नसिपकै बेला विद्यार्थीले बिरामी जाँच्ने तरिका, पेसागत मूल्यमान्यता, संक्रमण रोकथामलगायत ६० वटा सीप जान्नुपर्ने भए पनि काउन्सिलले २० वटा महत्त्वपूर्ण सीपको परीक्षा लिन लागेको हो । विश्वविद्यालय, स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान र विज्ञसँगको छलफलपछि मापदण्ड संशोधन गरेको काउन्सिलले बताएको छ ।
प्रयोगात्मकका लागि चाहिने सामाग्री :
काउन्सिलका रजिस्ट्रार डाकृष्णप्रसाद अधिकारी भन्छन्, ‘अहिलेसम्म काउन्सिलले ज्ञानको परीक्षण गर्दै आएको छ । हामीले लिखित परीक्षा लिएर लाइसेन्स दिँदै आएका छौं । यो ज्ञान मात्रको परीक्षण थियो । अब हामीले सीपको पनि परीक्षण लिने भएका हौं । इन्टर्नमा सिकेका उसले सिकेको सीप प्रमाणित भएपछि मात्रै काउन्सिलले लाइसेन्स दिने भएको हो ।’स्वदेशी विद्यार्थीको हकमा सम्बन्धित कलेजको शिक्षण अस्पताल र विदेशमा अध्ययन गरेर आएका विद्यार्थीको हकमा त्रिवि शिक्षण अस्पताल, धरान र सेनाको स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानजस्ता सार्वजनिक शिक्षण संस्थामा सीप परीक्षण गर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ ।
त्यसका लागि विश्वस्वास्थ्य संगठन र सरकारको सहयोगमा सबै मेडिकल कलेजमा सुविधासम्पन्न सीप परीक्षण प्रयोगशाला निर्माण गरी यसै वर्षदेखि कार्यान्वयनमा ल्याइने भएको छ ।

यो व्यवस्था नेपालको लागि आवश्यक नै रहेको चिकित्सा शिक्षाका विज्ञ प्राडा करवीरनाथ योगीको भनाइ छ । उनी स्पष्ट पार्छन्, ‘नेपालका केही मेडिकल कलेजमा सीप सिकाउने राम्रो व्यवस्था छैन । कलेजकै क्षमताका कारण पनि सीप सिक्न पाउँदैनन् ।’त्यस्तै, किस्ट शिक्षण अस्पतालका निर्देशक प्राडा सुरज बज्राचार्य भन्छन्, ‘सौद्धन्तिक विषय मात्र पढ्दा पास भइहालिन्छ भनेर विद्यार्थीहरु प्रयोगात्मक कुरामा खासै ध्यान दिँदैनन् । यो व्यवस्थामा त इन्टर्नमै सबै गर्नुपर्ने हुन्छ ।’चिकित्सक लाइसेन्स परीक्षाअघि सीप परीक्षणको व्यवस्था दक्षिण एसियासहित अन्य विकसित मुलुकहरुले कार्यान्वयनमा ल्याइसकेका छन् । विदेशमा पढेर आएका र नेपालकै २१ वटा शिक्षण संस्थाका गरी नेपालमा बर्सेनि २५ सय डाक्टर उत्पादन हुन्छन् ।