मंसिर ७, काठमाडौं ।
पाकिस्तान इन्टरनेशनल एयरलाइन्स ९पीआईए० बारम्बार विवादमा फसेको छ । कहिले पाइलट डिग्रीको अभावमा, कहिले निजीकरणको मागमा । यसैबीच, क्यानडामा पीआईएका कर्मचारीहरू “बेपत्ता” भएको रिपोर्ट पनि आएको छ।
यस हप्ताको शनिबार पीआईएका प्रवक्ता अब्दुल्लाह खानले क्यानडाको टोरन्टोबाट लाहोर जाने उडान नम्बर पीके ७९८ मा उडान परिचारिका आसिफ नजम समयमै विमानस्थल नपुगेको पुष्टि गरे। आफ्नो विज्ञप्तिमा पीआईएले भन्यो – जब उनलाई सम्पर्क गरिएको थियो, उनले आफ्नो बचाउमा ‘बिरामी भएको’ को बहाना दिइन् ।
पीआईएका प्रवक्ताले यस विषयमा अनुसन्धान भइरहेको र यो गैरकानूनी “बेपत्ता” भएकोमा एयरलाइन्स कर्मचारी विरुद्ध कारबाही गरिने बताए। पीआईए चालक दलका सदस्य क्यानडाबाट फर्कन असफल भएको यो पहिलो पटक होइन । यसअघि पनि धेरै पटक क्यानडामा उडान परिचारिका र एयर होस्टेसहरू बेपत्ता भएका छन्।
२९ फेब्रुअरी २०२४ मा पनि यस्तै एउटा घटना प्रकाशमा आयो। पीआईए उडान पीके ७८३ मा कराँचीबाट टोरन्टो आइपुगेकी पीआईएका उडान परिचारिका जिब्रान बलोच उडान पीके ७८२ मा फर्कने तालिका थियो। विमान टोरन्टोको पियर्सन विमानस्थलको टर्मिनल ३ मा उडान भर्न तयार थियो।
तर जिब्रान “हराइरहेकी” थिइन्। उनी तोकिएको समयमा होटलबाट विमानस्थल निस्किनन्। पाकिस्तानी अखबार डनका अनुसार , जब कर्मचारीहरूले पछि उनको होटलको कोठामा उनलाई खोजे, उनी “हराइरहेकी” थिइन् । रिपोर्टमा भनिएको छ – अधिकारीहरूले उनको कुनै पनि जानकारी पत्ता लगाउन सकेनन्। अखबारले भनेको छ – यो घटना हुनुभन्दा केही दिन अघि, कम्पनीमा एयर होस्टेसको रूपमा काम गर्ने मरियम रजा पनि टोरन्टोको आफ्नो होटलको कोठाबाट यसरी नै ‘बेपत्ता’ भएकी थिइन्।
साम टिभीका अनुसार कम्पनीका अधिकारीहरूले कोठामा उनको पहिरन नजिकै एउटा नोट फेला पारे जसमा लेखिएको थियो, “धन्यवाद पीआईए।” त्यस्तै, जनवरी २०२४ को सुरुमा एयर होस्टेस फैजा मुख्तार पनि आफ्नो निर्धारित उडानमा क्यानडाबाट पाकिस्तान फर्किइनन्।
डनको एक रिपोर्ट अनुसार २००३ मा सात पीआईए केबिन क्रू सदस्यहरू “बेपत्ता” भए। एक्सप्रेस ट्रिब्यूनले रिपोर्ट गरेको छ – २०२२ मा पाँच केबिन क्रू सदस्यहरू पनि कुनै प्रमाण नछोडी त्यस्तै गरी “बेपत्ता” भए। पीआईएका प्रवक्ता अब्दुल्लाह खानका अनुसार पछिल्ला केही वर्षहरूमा चालक दलका सदस्यहरू क्यानडा पुगेपछि लगातार देश फर्किएका छैनन्। विगतमा पनि यस्ता घटनाहरू बेलाबेलामा हुने गरेका छन्, तर पछिल्ला केही वर्षहरूमा यस्ता घटनाहरू बढेका छन्। यसको पछाडिको कारण पछिल्ला केही वर्षहरूमा पाकिस्तानको बिग्रँदै गएको आर्थिक अवस्था र पीआईएको निजीकरणसँग सम्बन्धित रहेको बताइएको छ।
पीआईएको निजीकरणलाई विगत दुई दशकमा यस दिशामा पाकिस्तानको पहिलो प्रयासको रूपमा हेरिएको छ। पाकिस्तानको लागि अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषको सात अर्ब डलरको कार्यक्रम अन्तर्गत सरकारले यो गर्नु आवश्यक छ । तर पीआईएले भने क्यानडाको शरणार्थी कानूनको दायरा फराकिलो भएको दाबी गर्छ जसको फाइदा पीआईएका कर्मचारीहरूले उठाइरहेका छन्। यद्यपि, यस अवधिमा क्यानडामा अन्य कुनै पनि एयरलाइन्स क्याबिन क्रू हराएको कुनै रिपोर्ट आएको छैन। क्यानडामा आप्रवासनको अनुगमन गर्ने विज्ञहरू भन्छन् – यो समस्या पीआईए कर्मचारीहरू वा पाकिस्तानमा मात्र सीमित छैन, तर धेरै अन्य देशका मानिसहरूले पनि क्यानडाको शरणार्थी कानूनको फाइदा उठाइरहेका छन्।
प्रतिक्रिया